Empat Arena Peraduan
Terdapat empat arena pertandingan pada PRU14 2018 yang akan menjadi asas analitik kami untuk PRU15 akan datang. Ini adalah Melayu Semenanjung (daerah semenanjung dengan lebih daripada 50 peratus penduduk Melayu), negeri-negeri Timur Laut (iaitu Kelantan dan Terengganu), Malaysia Timur (Sabah dan Sarawak) dan Pelbagai Semenanjung (daerah semenanjung dengan kurang daripada 50 peratus penduduk Melayu).
Terutamanya, politik Melayu-Islam paling menonjol di kawasan Melayu Semenanjung dan Timur Laut. Walaupun terdapat juga beberapa kawasan pilihan raya Islam di Malaysia Timur, sentimen politik mereka kebanyakannya berasaskan nasionalisme negeri atau wilayah berbanding nasionalisme etno-agama.
Pada PRU15, 222 kerusi parlimen di Dewan Rakyat (Dewan Rendah) dipertandingkan, dengan hari pengundian ditetapkan pada 19 November 2022. Majoriti mudah 112 (50 peratus tambah satu) diperlukan untuk mana-mana parti atau gabungan ) untuk membentuk kerajaan seterusnya.
Daripada 222 kerusi itu, kerusi Melayu-Islam di Semenanjung Malaysia hanya terdiri daripada 117 kawasan (53 peratus daripada jumlah keseluruhan; 95 kerusi di Semenanjung Melayu dan 22 kerusi di Timur Laut). Ini menjadi masalah kepada mana-mana parti atau gabungan berasaskan Melayu, selain perpecahan yang mendalam dalam kalangan undi Melayu-Islam, akhir-akhir ini.
Dari segi sejarah, pemimpin Barisan Nasional (Barisan Nasional ― BN) berjaya memenangi pilihan raya melalui gerrymandering dan malapportionment. Ini berterusan walaupun dengan penghapusan sekatan perlembagaan untuk mempunyai bilangan pengundi yang lebih seimbang di kalangan kawasan pilihan raya pada tahun 1970-an. Akibatnya, kawasan luar bandar (kebanyakannya terdiri daripada Melayu-Islam, Sabah dan Sarawak) secara amnya diberi lebih wajaran dan kerusi semasa latihan persempadanan semula pilihan raya.
Langkah-langkah ini berjaya mengekalkan majoriti dua pertiga BN di parlimen sepanjang 1970-an dan 1980-an. Disebabkan ini, kawasan luar bandar dianggap sebagai peti simpanan politik untuk BN. Lebih-lebih lagi, BN telah berjaya mendapatkan banyak kawasan pilihan raya di kawasan lain sepanjang tempoh ini dengan politik “sinkret” pertengahannya.
Bermula pada tahun 1980-an, Parti Islam Se-Malaysia (Pan-Malaysian Islamic Party ― PAS), pesaing utama United Malays National Organisation (Umno) terhadap pengundi Melayu, telah bertukar menjadi lebih Islamik dan fundamentalis berbanding masa lalu nasionalisnya. BN pimpinan Mahathir dalam dekad ini bertindak balas dengan memperdayakan Anwar Ibrahim untuk menerajui versi Islam BN, secara hipotesis berdasarkan kesederhanaan.
Pada masa yang sama, BN dengan mahir mencetuskan provokasi Parti Tindakan Demokratik (DAP), pesaing utamanya untuk pengundi bukan Islam di Semenanjung Malaysia, untuk lebih tertarik kepada penduduk Cina Malaysia dengan mengorbankan imejnya kepada orang Melayu-Islam. Ini dilakukan dengan mempersoalkan ideologi “Malaysian Malaysia” DAP.
Mahathir mengumumkan visi politik integrasi untuk masa depan Malaysia
Maju ke tahun 1990-an, Mahathir mengumumkan visi politik integrasi untuk masa depan Malaysia (yang lebih dikenali sebagai “Wawasan 2020”) dengan penciptaan “Bangsa Malaysia” (negara Malaysia) sebagai agenda utamanya. Pendirian berpandangan ke hadapan ini, selain kestabilan politik dan pembangunan ekonomi, membolehkan BN meraih sokongan besar daripada pengundi bukan Islam.
Bagaimanapun, apabila PAS mula mendapat daya tarikan kembali di Timur Laut pada dekad ini, bilangan kawasan di wilayah itu dikekalkan untuk menyemak kemajuan PAS, walaupun terdapat peningkatan ketara dalam bilangan pengundi di sana. Sebaliknya, lebih banyak kerusi diwujudkan di Semenanjung Diverse pada 1990-an dan awal 2000-an, manakala lebih banyak kerusi parlimen disediakan kepada Malaysia Timur berikutan sokongan pilihan raya BN dan unjurannya.
Justeru, di sebalik penyelarasan luar biasa pembangkang semasa PRU10 pada 1999 ― dengan kekecewaan besar orang Melayu terhadap kerajaan ― BN masih mampu mengekalkan majoriti dua pertiganya berkat sokongan pengundi bukan Islam di seluruh negara.
Abdullah Badawi dan ideologi Islam Hadhari secara beransur-ansur menjadikan BN kurang popular
Namun begitu, lemahnya tadbir urus Abdullah Badawi (pengganti Mahathir) dan ideologi Islam Hadhari secara beransur-ansur menjadikan BN kurang popular di kalangan pengundi bandar dan bukan Melayu, yang memberi laluan kepada Pembangkang untuk mencapai kemajuan di Semenanjung Tanah Melayu dan Semenanjung sejak 2008.
BN kehilangan majoriti dua pertiga dalam PRU12 parlimen 2008 dan pada PRU13 Pakatan Rakyat (Perikatan Rakyat) yang ketika itu memenangi undi popular walaupun tidak berjaya menggulingkan BN. Beberapa negeri serantau telah jatuh ke tangan Pembangkang dalam tempoh ini, kebanyakannya di kawasan yang lebih bandar di Pantai Barat Semenanjung, walaupun populariti BN yang memerintah di rantau Melayu Semenanjung dan Malaysia Timur.
Baca Lagi | In Putrajaya, race to unseat ‘ketua kampung’ Ku Nan begins anew
Pilihanraya 2022
Pada pilihan raya 2022 akan datang, kebanyakan kerusi Melayu-Islam di Semenanjung akan ditandingi oleh empat gabungan utama ― BN pimpinan Zahid Hamidi-Ismail Sabri, Perikatan Nasional pimpinan Muhyiddin Yassin-Abdul Hadi Awang (Perikatan Nasional ― PN), Anwar Ibrahim- mengetuai Pakatan Harapan (Perikatan Harapan) dan Gerakan Tanah Air Mahathir (Gerakan Tanah Air ― GTA). Ini bermakna akan berlaku sekurang-kurangnya pertandingan empat penjuru di setiap kawasan pilihan raya.
Walau bagaimanapun, perpecahan elit yang mendalam dan pemecahan berlebihan kawasan pilihan raya Melayu-Islam yang terhad di Semenanjung Malaysia secara semula jadi mendorong parti itu, termasuk unsur konservatif agama dalam PN (terutamanya Parti Pribumi Bersatu Malaysia [Parti Pribumi Bersatu Malaysia ― Besatu]) dan GTA (terutamanya Parti Pejuang Tanah Air [Parti Pejuang Tanah Air ― Pejuang]), untuk menjadi lebih inklusif bukan sahaja kepada rakyat Sabah dan Sarawak tetapi juga kepada bukan Islam.
Implikasinya dapat dilihat dalam manifesto gabungan yang dilancarkan baru-baru ini, yang tidak berbeza antara satu sama lain. Manifesto ini sebahagian besarnya tertumpu kepada meningkatkan kesejahteraan material penduduk melalui tadbir urus yang baik dan menegakkan prinsip perlembagaan, walaupun dalam pelbagai peringkat.
Manifesto PN, sebagai contoh, sambil menekankan kepentingan kedudukan Islam sebagai agama rasmi persekutuan, tidak berhasrat untuk mengubah status quo dengan memperkenalkan lebih banyak Islamisasi, rang undang-undang hudud, atau mengubah Malaysia menjadi negara Islam seperti PAS. ‘ politik pada 1980-an dan 1990-an. Ini walaupun PAS menjadi salah satu komponen gabungan PN.
Selain itu, pengajaran daripada politik sinkretik Mahathir, penyelarasan dengan parti bukan Islam serta kepentingan undi Sabah dan Sarawak nampaknya telah merendahkan sementara politik Melayu-Islam di kalangan PN, GTA dan BN, yang kesemuanya adalah gabungan yang didominasi Melayu.
Gabungan GTA boleh dikatakan sebagai pesaing paling lemah, dengan satu-satunya kemungkinan menang sekitar tiga atau kurang kawasan pilihan raya, khususnya di Kedah. Tanpa sebarang sokongan daripada gabungan yang lebih besar dan lebih mantap, GTA mempunyai cengkaman yang lemah terhadap masyarakat dan mesti bergantung semata-mata kepada personaliti calonnya seperti Mahathir di Langkawi dan anaknya Mukhriz di Jerlun.
Di Terengganu Timur Laut, pertempuran sengit dijangka berlaku terutamanya dalam kalangan calon PN dan BN, dengan kemungkinan PH menawan beberapa kerusi. Pertandingan pilihan raya di Terengganu sentiasa hangat, di mana kerajaan negeri dan Dewan Undangan Negeri (Dewan Undangan Negeri ― DUN) bertukar tangan berkali-kali antara PAS dan BN sejak pilihan raya 1955.
Memandangkan kedua-dua parti adalah sama kuat dan berakar umbi di Terengganu, menangani isu kritikal adalah penting untuk membantu penjaga pagar membuat keputusan mereka. Pada PRU14, sebagai contoh, skandal rasuah Najib Razak menyaksikan negeri itu beralih kepada PAS, yang kalah kepada BN pada PRU13.
Kali ini, kedua-dua PN dan BN berdepan dengan isu besar tetapi Umno dilihat lebih berpotensi untuk menambah baik bilangan kerusinya di negeri itu walaupun PAS bersekutu dengan Bersatu. Atas alasan yang sama, PAS (melalui PN) dilihat mempunyai kelebihan sebagai pemenang terbesar di Kelantan, walaupun dengan undi kurang popular dan berpotensi untuk BN merampas beberapa kerusi.
Bagi 95 kawasan di kawasan Melayu Semenanjung, BN dijangka menambah baik bahagian kerusinya (42.1 peratus pada PRU14), berpotensi merapatkan jurang dengan PH (yang memperoleh 54.7 peratus kerusi pada PRU14). Sementara itu, PN dijangka memenangi beberapa kerusi terutamanya di kawasan yang majoriti besar Melayu-Islam.
Peratusan keluar mengundi yang rendah akan menjadi rahmat kepada BN
Namun begitu, beberapa faktor akan membentuk keputusan keseluruhan pilihan raya akan datang. Ini adalah peratusan keluar mengundi, sentimen pengundi baru dan muda, dan kredibiliti calon.
Sebagai contoh, peratusan keluar mengundi yang rendah akan menjadi rahmat kepada BN. Ini kerana pembangkang BN kebanyakannya adalah pengundi luar. Trend pengundian pengundi baru dan muda, yang terdiri daripada kira-kira 25 peratus daripada jumlah pengundi berdaftar, masih belum diterokai kerana ramai yang tidak keluar mengundi pada pilihan raya negeri Melaka dan Johor yang diadakan baru-baru ini.
Pada masa yang sama, disebabkan lompat parti yang berterusan dan perubahan pakatan sejak awal 2020, pengenalan parti dalam kalangan pengundi telah dikurangkan dengan ketara manakala pengundi cenderung kepada kredibiliti dan personaliti calon. Dalam erti kata lain, PRU15 Malaysia dijangka kurang dalam pertempuran ideologi seperti pada PRU 14, tetapi lebih kepada prestasi peserta, walaupun mereka dari parti yang lebih kuat akan mempunyai kelebihan tambahan.
Anwar Ibrahim, misalnya, bertanding di kawasan berisiko di Tambun (Perak), yang merupakan langkah yang tidak dapat dielakkan bagi PH di lebih banyak kerusi Melayu-Islam dalam usaha gabungannya ke Putrajaya. BN mempertaruhkan Khairy Jamaluddin yang popular di Sungai Buloh, kawasan pilihan raya Melayu-Islam di Selangor, dalam usaha mereka untuk mencuri beberapa kerusi di kubu kuat PH.
