Kubur Foo Teng Nyong yang berusia 138 tahun, isteri ketiga Kapitan Cina Chung Keng Qwee, telah digali dan dirobohkan walaupun dirayu oleh keturunannya agar kubur itu dipelihara.
Cucu Foo dan Chung, Jeffery Seow, berkata tiada siapa yang memaklumkan kepadanya tentang penggalian itu dan dia tidak tahu siapa yang akan memberi kebenaran kepada pemilik tanah untuk menggali kubur itu.
“Tiada sesiapa menghubungi saya dan saya tidak tahu sama ada mereka menghubungi sesiapa yang saya kenali,” katanya ketika dihubungi Malay Mail melalui e-mel.
Seow telah membunyikan penggera dan merayu kepada Majlis Warisan Pulau Pinang dan Pesuruhjaya Warisan Pulau Pinang Rosli Nor untuk melindungi tapak itu daripada dirobohkan kerana kepentingan sejarahnya.
“Pada mulanya, saya sangat cemas dan terus mengingatkan bagaimana laman web lain telah dimusnahkan secara rahsia,” katanya.
Beliau berkata pada 23 Mei lalu, Rosli menghantar e-mel kepadanya untuk meyakinkannya bahawa tiada kemajuan berhubung cadangan penggalian dan perobohan kubur itu bagi memberi laluan kepada pembangunan.
Rosli menulis dalam e-melnya bahawa pemaju akan menangguhkan projek itu sambil mempertimbangkan cadangan majlis warisan Pulau Pinang untuk mengekalkan kubur in situ sebagai sebahagian daripada rizab hijau projek itu.
Beliau secara optimis telah menulis bahawa pemaju akan memberikan cadangan baharu.
“Walau bagaimanapun, jaminan walaupun, ketakutan terbesar saya telah berlaku. Ia kini hilang. Untuk kebaikan,” keluh Seow.
Beliau berkata, kini makam itu sudah tiada, tidak mungkin lagi untuk mengekalkan warisan itu walaupun pemaju diarah berhenti kerja.
“Secara peribadi, saya rasa mereka perlu dibuat untuk membina semula kubur itu kepada reka bentuk dan keadaan asalnya, jika gagal, mereka akan dikenakan bayaran RM500 sehari untuk setiap hari ia tidak dipulihkan,” katanya.
Beliau berkata jika pemaju membantah pembinaan semula makam itu, mereka tidak sepatutnya memusnahkannya sejak awal.
“Saya terlibat dalam banyak surat-menyurat dengan Rosli. Saya melaungkan amaran yang sampai ke telinga. Apa lagi yang perlu dikatakan?” katanya.
Pemilik tanah pada mulanya telah menerbitkan notis penggalian kubur pada 16 Februari tahun ini.
Selepas mengetahui perkara itu, Seow meminta bantuan daripada pihak berkuasa negeri supaya kubur itu dipelihara dan dia juga memulakan petisyen dalam talian yang mendapat kira-kira 1,200 tandatangan.
Makam Foo pada mulanya adalah sebahagian daripada plot pengebumian keluarga Chung di Gunung Erskine yang termasuk makam besar Chung dan anak lelaki mereka, makam Chung Thye Phin.
Bagaimanapun, tanah di mana tapak kubur Foo terletak kini bukan lagi di bawah keluarga Chung dan pemilik tanah sekarang sedang merancang untuk membangunkan tanah itu.
Foo ialah salah seorang daripada ramai isteri Chung Keng Quee (juga dikenali sebagai Chung Keng Kwee) dan dia ialah ibu kepada Chung Siew Ying, Chung Thye Phin dan Chung Thye Chong.
Dia ialah ibu saudara kepada Foo Choo Choon, yang dikenali sebagai Raja Timah Malaya, dan dipercayai telah memainkan peranan penting dalam mendapatkan pekerjaan untuk Choo Choon di lombong suaminya, yang memulakan kerjaya Choo Choon dalam perlombongan bijih timah.
Chung Keng Quee pernah menjadi pemilik dan majikan lombong bijih timah terbesar di Malaya. Pada tahun 1887, beliau merupakan pengeluar bijih timah terbesar di Perak.
Beliau digelar sebagai pengasas dan pentadbir Taiping moden dan dilantik sebagai Kapitan Cina oleh British pada tahun 1877.
Anak lelakinya dan Foo, Chung Thye Phin, berkhidmat di Majlis Negeri Perak sehingga 1927 dan merupakan Kapitan Cina Perak yang terakhir.
Seow berkata, kubur nenek moyangnya mempunyai reka bentuk unik yang jarang dilihat dan harus dilindungi.
Beliau berkata Teng Nyong meninggal dunia pada 1884 jadi kubur itu pada dasarnya lebih tua daripada Hye Kee Chan, kini dikenali sebagai Rumah Agam Pinang Peranakan, di 29, Church Street yang dilindungi dalam tapak warisan Dunia Unesco.
