KOTA BHARU – Kerajaan negeri hari ini mengumumkan satu set garis panduan baharu yang disifatkan sebagai paling komprehensif bagi mengawal aktiviti mendulang emas di Kelantan, sekali gus menamatkan teka-teki dan persoalan masyarakat berhubung syarat mendulang emas yang akan berkuat kuasa bermula Januari tahun depan. Pengumuman itu dibuat selepas beberapa bulan penelitian, susulan peningkatan permintaan orang awam untuk melakukan aktiviti tersebut secara sah.
Syarat Mendulang Emas di Kelantan Berkuat Kuasa Januari 2026
Set syarat yang diumumkan itu memberi penekanan terhadap aspek keselamatan, pemantauan lokasi, pematuhan undang-undang, serta peranan rakyat tempatan dalam mengurus sumber hasil bumi. Pihak kerajaan negeri turut menegaskan bahawa syarat mendulang emas yang baharu ini selaras dengan usaha pemuliharaan alam sekitar dan mengurangkan risiko kemusnahan kawasan hutan akibat aktiviti tidak terkawal.
Menurut kenyataan rasmi Pejabat Tanah dan Galian (PTG) Kelantan, permohonan lesen mendulang emas akan mula dibuka pada Januari 2026 dan hanya boleh dipohon oleh rakyat negeri itu. Keputusan untuk mengehadkan permohonan kepada rakyat Kelantan dibuat bagi memastikan peluang ekonomi tersebut dinikmati penduduk setempat tanpa campur tangan pihak luar yang berpotensi mengeksploitasi kawasan.
Garis Panduan Mendulang: Fokus Kepada Kawalan dan Keselamatan
Antara isi penting yang mencuri perhatian umum ialah keperluan mematuhi waktu operasi yang ketat. Berdasarkan senarai syarat mendulang emas, aktiviti tersebut hanya dibenarkan dijalankan antara jam 8 pagi hingga 6 petang bagi mengelakkan insiden tidak diingini serta memudahkan pemantauan oleh pihak berkuasa.
Sebagai langkah keselamatan tambahan, kerajaan negeri turut mengumumkan bahawa aktiviti mendulang tidak akan dibenarkan dilakukan sepanjang musim tengkujuh. Larangan itu bukan sahaja untuk memastikan keselamatan pendulang, tetapi juga bagi mengurangkan risiko pencemaran sungai akibat peningkatan keladak yang boleh menjejaskan ekosistem hidupan air. Keputusan tersebut turut disokong oleh agensi pengurusan bencana negeri yang meramalkan peningkatan kadar hujan pada tempoh tersebut.
Dalam sidang media sama, PTG menegaskan bahawa penggunaan mesin mudah alih atau peralatan mekanikal adalah dilarang sama sekali. Mengikut peraturan pendulang yang ditetapkan, hanya penggunaan dulang manual dibenarkan. Ini kerana penggunaan mesin dikhuatiri mampu merosakkan kawasan tadahan air serta meningkatkan risiko ketidakstabilan tanah. Peraturan itu juga bertujuan memastikan aktiviti ini kekal sebagai usaha kecil-kecilan dan bukan operasi perlombongan besar-besaran.
Lokasi Mendulang Dihadkan di Kawasan Diwartakan
Satu lagi perkara penting yang dimasukkan dalam syarat mendulang emas ialah penetapan lokasi mendulang emas khusus. Kerja-kerja mendulang hanya boleh dilakukan di kawasan milik kerajaan yang terletak di Gua Musang, Kuala Krai, Tanah Merah dan Jeli. Kawasan ini akan diwartakan secara rasmi sebelum aktiviti bermula.
PTG memaklumkan, hanya kawasan tertentu sahaja dipilih sebagai lokasi mendulang emas kerana ia mempunyai rekod kandungan mineral emas yang konsisten dan selamat diterokai secara manual. Kawasan berisiko tinggi seperti kawasan cerun curam, zon berhampiran empangan dan kawasan rizab hidupan liar tidak akan dimasukkan dalam senarai warta.
Selain itu, setiap rakyat Kelantan hanya dibenarkan memohon satu lesen mendulang emas sahaja. Had tersebut ditetapkan bagi mengelakkan aktiviti secara komersial berskala besar yang boleh mengganggu keseimbangan alam sekitar selain memastikan perlindungan sumber mineral untuk jangka panjang. Kerajaan negeri juga menjelaskan bahawa pemantauan berkala akan dijalankan untuk memastikan semua pemegang lesen mematuhi peraturan pendulang yang telah ditetapkan.
Bayaran Lesen dan Proses Permohonan
Permohonan lesen mendulang emas akan dikenakan bayaran sebanyak RM100 bagi setiap permohonan. Menurut PTG, caj tersebut adalah minimum dan dianggap sebagai komitmen awal pemohon dalam mematuhi segala syarat mendulang emas yang telah digariskan.
Proses permohonan boleh dibuat di Pejabat Tanah dan Galian Negeri atau Pejabat Tanah jajahan terlibat. Pemohon perlu mengemukakan dokumen pengenalan diri, bukti warganegara Kelantan, borang permohonan rasmi dan menandatangani akuan mematuhi semua syarat sebelum lesen dikeluarkan.
Pegawai PTG menjelaskan bahawa lesen itu tidak boleh dipindah milik, diguna secara kongsi atau digunakan di luar lokasi mendulang emas yang telah diwarta. Sebarang pelanggaran boleh mengakibatkan lesen dibatalkan serta tindakan undang-undang diambil.
Reaksi Penduduk Tempatan Mengenai Syarat Mendulang Emas di Kelantan
Pengumuman kerajaan negeri mengenai syarat mendulang emas itu menerima pelbagai reaksi daripada penduduk Kelantan. Ada yang menyambut baik keputusan tersebut kerana ia mampu membuka peluang pendapatan tambahan terutama kepada mereka yang tinggal di kawasan pedalaman. Namun, tidak kurang juga yang berpendapat bahawa larangan penggunaan mesin mudah alih sedikit menyukarkan proses mendulang terutama bagi pendulang yang berusia.
Bagaimanapun, kebanyakan warga tempatan bersetuju bahawa garis panduan ini dapat mengekalkan kestabilan ekologi sambil membolehkan mereka menjalankan aktiviti mendulang secara sah tanpa perlu bimbang akan tindakan pihak berkuasa. Kerajaan negeri menegaskan bahawa segala pelaksanaan peraturan akan dipantau rapi bagi memastikan aktiviti ini dilakukan secara berhemah dan bertanggungjawab.
Soalan Lazim (FAQ): Syarat Mendulang Emas di Kelantan
1. Siapa yang layak memohon lesen mendulang emas?
Hanya rakyat Kelantan yang memenuhi dokumen pengesahan diri dan syarat permohonan.
2. Berapa kos untuk mendapatkan lesen mendulang emas?
Bayaran permohonan lesen ialah RM100.
3. Di manakah aktiviti mendulang emas boleh dijalankan?
Hanya di kawasan milik kerajaan di Gua Musang, Kuala Krai, Tanah Merah dan Jeli yang akan diwartakan.
4. Adakah mesin atau peralatan mekanikal dibenarkan?
Tidak. Hanya dulang manual dibenarkan mengikut peraturan pendulang rasmi.
5. Mengapa aktiviti mendulang tidak dibenarkan ketika musim tengkujuh?
Kerana faktor keselamatan dan risiko banjir serta ketidakstabilan tanah.
