Pandangan pakar perlembagaan menegaskan bahawa dalam hal urusan kerajaan, perdana menteri memiliki kata putus yang muktamad. Meskipun Yang di-Pertuan Agong berhak untuk menyuarakan pendapatnya dalam isu-isu tertentu, keputusan akhir tetap berada di tangan perdana menteri. Wan Ahmad Fauzi Wan Husain dari ISTAC Universiti Islam Antarabangsa Malaysia menyatakan, “Keputusan muktamad terletak pada perdana menteri, kecuali perkara yang melibatkan prerogatif dan budi bicara diraja.”
Kuasa Raja dan Prerogatif Diraja
Menurut Aziz Bari, seorang sarjana perlembagaan lain, sistem raja berperlembagaan Malaysia meletakkan kuasa pada kerajaan, yang menjawab kepada Parlimen. Ini bermakna, walaupun Raja mempunyai hak untuk memberikan pandangan dan pendapatnya, keputusan utama terletak pada struktur kerajaan dan eksekutif yang dipegang oleh perdana menteri.
Cadangan Sultan Johor: Menghapuskan Rasuah dengan Partisipasi Raja
Baru-baru ini, Sultan Johor, Sultan Ibrahim Sultan Iskandar, mencadangkan agar Petronas dan Suruhanjaya Pencegahan Rasuah Malaysia melaporkan terus kepada Yang di-Pertuan Agong. Sultan Ibrahim, yang akan menjadi Yang di-Pertuan Agong tahun depan, menyuarakan hasratnya untuk menghapuskan rasuah di negara ini. Perdana Menteri Anwar Ibrahim menyambut baik cadangan tersebut dan menyatakan kesiapannya untuk membincangkan isu tersebut.
Perspektif Profesor Undang-Undang
Philip Koh, seorang profesor tambahan undang-undang di Universiti Malaya, memberikan pandangan yang berbeza. Baginya, keterlibatan Raja dalam urusan eksekutif boleh mencetuskan kontroversi dan memperkenalkan unsur politik ke dalam badan penguatkuasaan eksekutif dan syarikat berkaitan kerajaan.
Baca lagi | Kontroversi Perdana Menteri Bukan Melayu: Anwar Ingatkan Semua Pihak Jangan Rumitkan Keadaan
Isu Undang-Undang dan Kewajaran
Wan Ahmad menegaskan bahawa tiada isu undang-undang akan timbul sekiranya agensi antirasuah dan syarikat petroleum negara melaporkan terus kepada Yang di-Pertuan Agong, asalkan langkah tersebut mengikut undang-undang yang sedia ada. Bagi beliau, jika terdapat keperluan untuk memperkenalkan amalan baharu di luar skop Perkara 40(1) Perlembagaan Persekutuan, satu rang undang-undang mesti dibentangkan.
Kewajipan Yang di-Pertuan Agong
Perlembagaan juga menyatakan bahawa Yang di-Pertuan Agong berhak mendapat maklumat yang tersedia kepada Jemaah Menteri mengenai urusan kerajaan. Aziz Bari menekankan bahawa Yang di-Pertuan Agong mempunyai hak dan kewajipan untuk memperbetulkan keadaan jika terdapat agensi yang tidak berfungsi dengan baik.
Keseimbangan Antara Kuasa Raja dan Eksekutif
Dalam menggabungkan pandangan pakar perlembagaan, jelaslah bahawa keseimbangan antara kuasa Raja dan eksekutif perlu dikekalkan. Meskipun Raja mempunyai hak untuk menyuarakan pendapatnya, keputusan akhir dalam urusan kerajaan berada di tangan perdana menteri. Kontroversi timbul apabila melibatkan Raja dalam aspek politik, dan keperluan untuk mengekalkan integriti dan kestabilan dalam sistem perlembagaan Malaysia perlu diutamakan.
