Pihak berkuasa Taliban menuduh Amerika Syarikat hari ini telah merampas aset Afghanistan, selepas Washington mendedahkan rancangan untuk menubuhkan dana luar untuk menguruskan AS$3.5 bilion (RM15 bilion) rizab negaranya yang dirampas.
Apabila Taliban kembali berkuasa pada Ogos tahun lalu, AS membekukan AS$7 bilion aset bank pusat, memburukkan lagi krisis kemiskinan yang disebabkan oleh kejatuhan rejim lama dan penggantungan bantuan asing.
Awal tahun ini Presiden AS Joe Biden mendedahkan rancangan untuk membahagikan wang tunai, dengan separuh untuk bantuan kepada Afghanistan dan separuh lagi kepada mangsa serangan pengganas 9/11 yang mendorong pencerobohan yang diketuai AS.
Sejak itu, pemimpin baharu Kabul telah merayu Washington untuk membuka kunci wang bantuan kerana Afghanistan telah disebat oleh krisis makanan musim sejuk, kejatuhan ekonomi dan gempa bumi yang dahsyat.
Tetapi semalam, AS berkata AS$3.5 bilion akan disimpan dalam dana yang dikendalikan secara profesional, kerana ia tidak mempercayai kepimpinan Taliban dengan wang negara itu.
“Aset rakyat Afghanistan telah dirampas oleh Amerika Syarikat,” kata jurucakap kerajaan Zabihullah Mujahid kepada AFP.
“Kami menganggapnya sebagai pencerobohan ke atas harta rakyat Afghanistan,” tambahnya. “Amerika Syarikat bukan pemilik aset ini.”
Dia menuntut dana itu dikeluarkan “tanpa sebarang syarat”.
Dana Afghan baharu, yang berpangkalan di Geneva, tidak akan memberikan bantuan kemanusiaan tetapi akan bertanggungjawab ke atas fungsi teras bank pusat seperti membayar tunggakan antarabangsa Afghanistan dan untuk import elektriknya — dan berpotensi untuk keperluan seperti mencetak mata wang.
Sejak berakhirnya campur tangan ketenteraan selama 20 tahun, AS dan negara lain telah bergelut dengan cara menyalurkan bantuan kepada Afghanistan tanpa melalui Taliban.
“Pada masa ini tiada institusi di Afghanistan yang boleh menjamin bahawa dana ini akan digunakan hanya untuk kepentingan rakyat Afghanistan,” Timbalan Setiausaha Perbendaharaan AS Wally Adeyemo menulis dalam surat kepada Bank Da Afghanistan (DAB) pusat negara itu semalam.
“Sehingga syarat ini dipenuhi, menghantar aset kepada DAB akan meletakkannya pada risiko yang tidak boleh diterima dan membahayakan mereka sebagai sumber sokongan kepada rakyat Afghanistan,” kata surat yang diperoleh AFP.
Lewat Khamis, kementerian luar Afghanistan memberi amaran supaya tidak mengeluarkan rizab untuk tujuan selain daripada mencapai kestabilan ekonomi.
“Emirat Islam akan dipaksa untuk mengenakan denda terhadap dan mengharamkan aktiviti semua individu, institusi, dan syarikat yang memudahkan usaha haram ini dan cuba menyalahgunakan rizab bank pusat untuk tujuan kemanusiaan dan lain-lain,” katanya.
DAB juga mengkritik rancangan untuk mendepositkan rizabnya di Switzerland.
Ia berkata adalah “tidak boleh diterima” untuk institusi menggunakannya untuk apa-apa selain daripada aktiviti ekonomi yang sah, seperti menstabilkan pasaran wang dan memudahkan perdagangan.
